|
|
De Alleingang van Zalm planair
over de Europese
Grondwet, dd 4 november 2003 Op
24 oktober jl,. heeft het Italiaanse voorzitterschap van de IGC een document
gepubliceerd met voorstellen die zijn gedaan voor veranderingen in de tekst van
Ontwerp-Grondwet. Hieruit blijkt dat de Ministers van Financiën (de EcoFin-raad)
een aantal voorstellen hebben gedaan, met steun van Nederland, om de positie van
het Europees Parlement te ondermijnen. Dan
gaat het over de volgende voorstellen. Wijzigen
artikel 52, de budgettaire en financiële beginselen. Voorts
stelt de EcoFin-raad, wederom gesteund door Nederland, voor om het
medebeslissingsrecht van het Europees Parlement inzake nadere regeling van de
multilaterale toezichtprocedure m.b.t. het economische beleid
(artikel 71 en artikel 76) te vervangen door een adviesrecht Europees
Parlement. Dan
het Meerjarig financieel kader
(artikel 54 en daarmee samenhangende artikelen), waarvan Nederland, althans de
regering, vindt dat dit niet door het Europees Parlement moet worden
vastgesteld, maar door de Raad, op grond van unanimiteit. Hoe
verklaart de Nederlandse regering zijn steun aan deze voorstellen in het licht
van de verklaring van Laken (democratie en transparantie vergroten) en van de
opvatting dat de Conventievoorstellen wel verbeterd, maar zo dicht mogelijk bij
het resultaat van de Conventie moet blijven? Dat
wordt toch niet bereikt door voorstellen te doen, cq. te steunen die
politiek/materieel bekeken de ontwerp-tekst in hun tegendeel doen verkeren? Hoe
verhoudt zich de steun van Nederland voor deze voorstellen met de opvatting van
de regering, zoals onlangs op 16 september nog vastgelegd in een brief aan de
Tweede Kamer: ‘Ook
de positie van het Europees Parlement heeft aan kracht gewonnen, onder meer
doordat het Europees Parlement volledig budgetrecht heeft gekregen en het recht
van medewetgeving (‘codecisie’) aanzienlijk is uitgebreid. Dat is goed en
doet recht aan de doelstelling van de Conventie de Unie democratischer te maken.’
(29213, nr 1, blz 8) Volgens
sommige krantenberichten zijn de Ecofin-voorstellen een veel kritischer
ontvangst ten deel gevallen. Wat was de rol van minister Zalm? De Italiaanse minister van BuZa,
Frattini, heeft gezegd: "Ich kann
nicht akzeptieren, dass ein Fachrat als solcher Vorschläge zur Änderung des
Entwurfs macht. Dies sei Sache der Staats- und Regierungschefs und ihrer Außenminister“.
(Financial Times Deutschland, 27-10-2003). Vervolgens
zijn de EcoFin-voorstellen wel in Frattini’s Voorzitterschapsdocument over
niet-institutionele kwesties van 24 oktober terecht gekomen. Het
komt ministers natuurlijk goed uit om zaken te kunnen bedisselen zonder
inmenging van europarlementariërs. Mogen
we nog wel van een Europese Grondwet spreken –en van een volwassen
volksvertegenwoordiging- als het
aloude constitutionele beginsel dat begrotingen worden vastgesteld door het
parlement - eruit wordt gehaald? Politieke
partijen die volgend jaar denken een geloofwaardige campagne te kunnen voeren
voor weer tandeloos gemaakt Europees parlement – of voor een ja
tegen een grondwet die weinig met democratie en transparantie heeft te
maken – moeten niet verbaasd zijn als de kloof tussen bevolking en Europese
politiek wederom is gegroeid. De timing
van de coup is ook dubieus, vanuit Nederlands perspectief, want juist de laatste
tijd is er meer begrip gekomen voor de Nederlandse klacht over zijn
nettobetalerschap. Eurocommissaris Michaele Schreyer (Grünen) heeft gepleit
voor een netto-begrenzer, maar is nog niet verzekerd van de steun van de hele
Commissie teneinde er een officieel voorstel van te kunnen maken voor de komende
onderhandelingen over de nieuwe meerjarenbegroting. De
EcoFin-coup en het Nederlandse aandeel daarin zal de Commissie niet bevallen en
het draagvlak onder de Commissarissen voor een nettobegrenzer niet vergroten. Zie voor een staartje van dit debat: onduidelijkheden |