Dinsdagboek: december 2001

Dinsdag 18 december 2001

De laatste vergadering van het jaar. De agenda is niet echt spectaculair. 's Morgens is het verdrag van Nice aan de orde, waarmee de Europese Unie de basis legt voor verdere uitbreiding met landen als Hongarije, Tsjechië en Polen. Hoewel er van alles is -en blijft- aan te merken op de gang van zaken in Europa is deze uitbreiding voor de toekomst van Europa van groot belang. Voor de bijdrage van GroenLinks aan dit debat, zie de website van Ans Zwerver: www.anszwerver.nl.

De ochtend staat het evaluatiegesprek op de agenda. Een keer in de vier jaar, halverwege de periode, vindt er zo'n gesprek plaats tussen elk fractielid, fractievoorzitter Wim de Boer en partijvoorzitter Mirjam de Rijke. Het is overigens de eerste keer van mijn leven dat ik hier op deze wijze aan mee doe. 'Functioneringsgesprekken' heb ik nog nooit gedaan of gehad. En evaluatiegesprekken in politieke gremia heb ik in vorige functies altijd als fractievoorzitter of partijvoorzitter gevoerd. Maar goed, nooit te oud om van elkaar te leren!

's Middags moet ik nog even het woord voeren over een wetswijziging die nodig is, omdat het nieuwe belastingplan ook gevolgen heeft voor de (fiscale) positie van politici. Belangrijkste gevolg is dat onkostenvergoedingen, die voor Eerste Kamerleden tamelijk royaal zijn, als een loonbestanddeel worden aangemerkt. In de mondelinge voorbereiding van dit wetsvoorstel heb ik ingebracht er geen moeite mee te hebben als kamerleden ook 'bonnen' moeten verzamelen, waardoor zij de aantoonbare onkosten van de vergoeding af kunnen trekken en de rest van de vergoeding als loon wordt beschouwd -en dus belastbaar is. Maar voor anderen was dit bonnen sparen een gruwel. Derhalve is besloten dat kamerleden kunnen kiezen voor het zogenaamde 'fictieve werknemerschap' waarbij de onkostenvergoeding wordt gebruteerd, d.w.z. wordt verhoogd met de te betalen belasting.

De plenaire vergadering wordt besloten met de traditionele oudjaarstoespraak van kamervoorzitter Braks. Daarna gaan we, d.w.z. de GroenLinksers, uit eten om met elkaar het oude jaar af te sluiten. Want zoals ik in mijn evaluatiegesprek heb opgemerkt: de GroenLinkse senatoren zijn ervaren politici, ieder met hun eigen (on)hebbelijkheden, die samen goed door één deur kunnen. Zeker dat van een prima Italiaans restaurant!

Maandag 10 en dinsdag 11 december 2001

Vandaag (en gisteren) zijn de Financiële Beschouwingen en moet het Belastingplan 2002 worden vastgesteld. De Kamer discussieert met Minister Zalm, die voor de achtste keer deze klus doet, en staatssecretaris Bos, die de bleastingen 'doet'. De grote fracties (CDA, VVD, PvdA) hebben voor beide onderwerpen een andere woordvoerder. D66, CristenUnie/SGP en GroenLinks doen het met één spreker en de SP schittert zoals gewoonlijk door afwezigheid. Voor een buitenstaander zijn het zelden leuke debatten, al valt er met Zalm af en toe wel te lachen. Belastingpolitiek is sowieso een nogal specialistisch onderwerp, maar met Bos valt prima te discussiëren. Op maandagavond, om 6 uur begonnen, eerst de Financiële Beschouwingen: ieder spreker houdt een verhaal van zo'n 20-25 minuten over de economische en financiële situatie van Nederland, Europa en de wereld. Daarna is het Belastingplan aan de beurt, waar ieder opnieuw zo'n 20-25 minuten voor uittrekt. Het is dan inmiddels diep in de avond: half twaalf. Er wordt nog wat nagepraat, ieder vertrekt naar huis of hotel en op dinsdagochtend om 10 uur begint Zalm met te antwoorden. Daarna is er een tweede ronde, Zalm reageert nog eens en vertrekt. 's Middags wordt het Belastingplan op dezelfde wijze behandeld.

Die Financiële Beschouwingen zijn in hoge mate voorspelbaar. De oppositie (CA, GroenLinks, ChrictenUnie/SGP) bekritiseert vanuit verschillende posities het Paarse regeringsbeleid. De VVD vindt het allemaal prachtig, D66 in mindere-, en PvdA in meerdere mate plaatsen wat  kanttekeningen, maar maken het Zalm niet echt moeilijk. 

Zie voor mijn inbreng bij de Financiële Beschouwingen: Miljoenennota 2002

Het Belastingplan geeft een iets ander beeld, omdat dit om concrete wetgeving gaat en Bos eerder geneigd is om hier en daar een toezegging te doen. Ook aan GroenLinks. Komisch wordt het nog als Bos zijn colbertje uittrekt en blijkbaar in overhemd en vest aan zijn verhaal wil beginnen. Ondervoorzitter Van Eekelen laat de bode een briefje bij Bos bezorgen om hem er op te wijzen dat dit niet de bedoeling is. Bos trekt zijn jasje aan, maar zegt er gelukkig wel iets over: als SP-senator Driek van Vugt in korte broek kan verschijnen, kan hij toch wel in overhemd de Kamer te woord staan. In mijn tweede termijn kan ik niet nalaten Van Eekelen te kapittelen over zijn actie. Er zijn immers geen regels en ik citeer de Canadese utopist Henry Thoreau, die ooit zei: 'Ga niet naar gebeurtenissen waar je een nieuw pak voor moet kopen'.

Zie voor mijn inbreng bij het Belastingplan: Belastingplan 2002